Lễ tạ mộ (lễ Chạp) là một trong những nét đẹp văn hoá trong phong tục truyền thống người Việt. Hướng dẫn bài cúng, văn khấn lễ tạ mộ chính xác nhất.

Cúng tạ mộ là một nét đẹp truyền thống nhằm thể hiện đạo Hiếu của con cháu đối với các cụ trong dòng tộc. Tuy nhiên, có nhiều bạn vẫn chưa hiểu hết ý nghĩa và cách sắm sửa, cúng bái trong ngày lễ tạ mộ. Hãy cùng với Bách hóa XANH tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé.

1 Tìm hiểu về lễ tạ mộ

Các loại lễ cúng tạ mộ

Trong truyền thống và phong tục của người Việt, có một số loại lễ cúng tạ mộ sau:

  • Lễ cúng tạ mộ đầu năm (tạ mộ thanh minh)
  • Lễ tạ mộ cuối năm
  • Lễ tạ mộ khánh thành công trình mới hoàn thành
  • Lễ tạ mộ kết phát: Lễ cúng tạ mộ phong thủy dành cho những ngôi mộ có các đặc trưng.
  • Lễ tạ mộ kết mối (mối đùn): Các ngôi mộ có một lớp keo kiên cố giúp bảo vệ hài cốt.
  • Lễ tạ mộ tam đại: lễ tạ cúng tổ tiên 3 đời của gia chủ
  • Lễ, văn khấn tạ mộ 3 ngày, lễ tạ mộ ngày giỗ
  • Lễ tạ mộ cúng rằm tháng 7
  • Lễ tạ mộ của dòng họ, tộc

Trong số đó, các lễ tạ mộ thường được đặc biệt chú trọng là lễ tạ mộ cuối năm và lễ tạ mộ khánh thành.

Các loại lễ tạ mộ khác nhau

Lễ cúng tạ mộ cuối năm

Đây là một nghi thức nhằm thể hiện sự tưởng nhớ, lòng thánh kính đối với các bậc tổ tiên trong gia đình. Với quan niệm người đã mất vẫn tiếp tục cuộc sống ở thế giới bên kia, nên lễ tạ mộ cuối năm thường được tổ chức để mời gia tiên về ăn Tết cùng con cháu và cảm tạ các chư vị thần linh đã cho tổ tiên nương nhờ nơi đất lành.

Lễ cúng tạ mộ cuối năm

Lễ cúng tạ mộ khánh thành

Một lễ quan trọng do việc xây dựng nơi an nghỉ cho các vị gia tiên đã khuất để họ được yên nghỉ, phù hộ cho người còn trên dương thế. Cần phải thực hiện đầy đủ các nghi thức để thể hiện rõ sự kính trọng và lòng thành đến với thần linh đã cho phép người đã khuất yên nghỉ trên mảnh đất này.

Lễ cúng tạ mộ khánh thành

Lễ cúng tạ mộ khánh thành

Thời gian làm lễ tạ mộ

Thời gian làm lễ tạ mộ thường sẽ tùy vào phong tục của từng vùng cụ thể. Tuy nhiên, lễ cúng tạ mộ cuối năm sẽ được diễn ra vào ngày 23/12 âm lịch cho đến ngày 30/12 âm lịch. Còn đối với lễ tạ mộ khánh thành sẽ diễn ra vào ngày hoàn thành xong công trình hoặc coi ngày tốt để hợp tuổi, tốt cho con cháu.

Thời gian tốt làm lễ tạ mộ

Thời gian tốt làm lễ tạ mộ

Phân biệt tạ mộ và tảo mộ

Tạ mộ là công việc nhằm để tri ân và thể hiện lòng biết ơn đến các vị thần linh đã cho phép và chăm sóc cho phần đất đai yên nghỉ của tổ tiên, thường được diễn ra vào các ngày cuối cùng trong năm.

Tảo mộ là một nghi thức nhằm để sửa sang, dọn dẹp phần mồ mả của các bậc gia tiên trong dòng họ, giúp con cháu hưng thịnh, làm ăn phát đạt, thường diễn ra vào tháng 3 âm lịch hằng năm.

Phân biệt giữa tạ mộ và tảo mộ

2 Cách sắm lễ, mâm cúng tạ mộ

Phần lễ vật cho việc cúng tạ mộ có thể chuẩn bị đơn giản, nhưng khi cúng phải thể hiện sự thành tâm và kính trọng. Phần lễ vật thông thường sẽ bao gồm:

  • Xôi và gà luộc
  • Trái cây và hoa: Nên lựa chọn các loại hoa như hoa hồng, hoa bách hợp, hoa cúc trắng hoặc những loại hoa mà người đã khuất thích.
  • Rượu trắng
  • Chè
  • Trầu cau
  • Vàng mã: Trong đó phải có 4 đĩa để tiền vàng gồm: 1 đĩa để 3 đinh vàng lá, 1 đinh xu tiền 1 đĩa có 1 đinh vàng lá, 7 đinh xu tiền 1 đĩa có 9 đinh vàng lá, 1 đinh xu tiền 1 đĩa có 1 đinh xu tiền

Các lễ vật cần chuẩn bị trong lễ tạ mộC

ác lễ vật cần chuẩn bị trong lễ tạ mộ

3 Văn khấn tạ mộ cuối năm

Văn khấn lễ tạ mộ ngoài đồng

Nam mô a di đà phật!

Nam mô a di đà phật!

Nam mô a di đà phật!

Con kính lạy:

– Quan đương xứ thổ địa chính thần

– Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần,

– Tiền thần Chu Tước, Hậu thần Huyền Vũ, Tả thần Thanh Long, Hữu thần Bạch Hổ

– Liệt vị Tôn thần cai quản ở xứ này.

Con kính lạy vong linh ……….

Hôm nay là ngày…tháng…năm…,

nhằm tiết ….. Chúng con là:…………… Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ mộ phần.

Nguyên có vong linh thân nhân của gia đình chúng con là:……….hiện phần mộ an táng ở noi này.

Đội ơn Chư vị Tôn thần che chở, ban ân, vong linh được yên ổn vui tươi nơi chín suối.

Lại nhờ có duyên lành, gia đình chúng con được vong linh thường về ghé thăm, linh ứng giúp chỉ dẫn các công các việc được đầu xuôi đuôi lọt, nhờ thế toàn gia được an ninh khang thái, từng bước tiến bộ.

Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mộ những mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính.

Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.

Cúi mong vong linh chấp kỳ lễ bạc, lời kêu tiếng khấn, tờ đơn cánh sớ, tùy phương ứng biến, độ trì toàn gia, từ trẻ tới già, luôn được vui tươi, mạnh khỏe.

Chúng con dâng biếu vong linh tài mã gồm : ….( đọc tên các đồ mã dâng cho vong)

m dương cách trở, bát nước nén hương, giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.

Cẩn cáo.

Văn khấn lễ tạ mộ cuối năm mẫu 1

(Tạ mộ để xin phép Thổ thần Thổ địa nơi đó cho Ông bà về ăn Tết)

Kính lạy:

– Ngài Kim niên Đương cai Thái tuế Chí đức Tôn thần, Kim niên hành binh, Công tào phán quan.

– Ngài bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại vương.

– Ngài bản xứ thần linh Thổ địa tôn thần.

– Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ long mạch Tôn thần, Tiền Chu tước, Hậu Huyền vũ, Tả Thanh long, Hữu Bạch hổ cùng liệt vị Tôn Thần cai quản ở trong xứ này.

Chúng con (Họ tên vợ, chồng)............................................................

Địa chỉ.............................................................................................

Sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Tôn thần, kính viếng vong linh là:....................................

(Tên của Ông, bà, cha mẹ v.v…): Tuổi...............................

Tạ thế ngày....................................................................

Phần mộ ký táng tại.......................................................

Nay nhân ngày (Ví dụ: Cuối năm, hoặc Thanh minh, hoặc thăm mộ) con xin cúi lạy Thần linh đất này, Thành hoàng bản thổ nơi đây, đất lành chim đậu, đức dày thanh cao, giữ lành công lao, có kết có phát nhờ vào thần quan, tôn thần long mạch cao sang, nhị thập tứ hướng nhị thập tứ sơn quanh vùng.

Chọn đây an táng mộ phần, thỏa yên muôn thủa, hồng ân đời đời, gia ân mãi mãi không thôi, chúng con xin có vài lời cầu xin: Bái tạ thủ mộ thần quan, cho chân linh dưỡng cho hài cốt nguyên vẹn toàn, phù hộ con cháu trần gian, an khang mạnh khỏe ăn làm gặp may. m dương cách trở, bát nước nén hương, biểu tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.

Phục duy cẩn cáo!

(Khấn 3 lần rồi đốt vàng tiền).

Văn khấn tạ mộ cuối năm mẫu 2

(Tạ mộ để xin phép Thổ thần Thổ địa nơi đó cho Ông bà về ăn Tết)

Kính lạy:

– Ngài Kim niên Đương cai Thái tuế Chí đức Tôn thần, Kim niên hành binh, Công tào phán quan.

– Ngài bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại vương.

– Ngài bản xứ thần linh Thổ địa tôn thần.

– Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ long mạch Tôn thần, Tiền Chu tước, Hậu Huyền vũ, Tả Thanh long, Hữu Bạch hổ cùng liệt vị Tôn Thần cai quản ở trong xứ này.

Chúng con (Họ tên vợ, chồng)............................................................

Địa chỉ.............................................................................................

Sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Tôn thần, kính viếng vong linh là:....................................

(Tên của Ông, bà, cha mẹ v.v…): Tuổi...............................

Tạ thế ngày....................................................................

Phần mộ ký táng tại.......................................................

Nay nhân ngày (Ví dụ: Cuối năm, hoặc Thanh minh, hoặc thăm mộ) con xin cúi lạy Thần linh đất này, Thành hoàng bản thổ nơi đây, đất lành chim đậu, đức dày thanh cao, giữ lành công lao, có kết có phát nhờ vào thần quan, tôn thần long mạch cao sang, nhị thập tứ hướng nhị thập tứ sơn quanh vùng.

Chọn đây an táng mộ phần, thỏa yên muôn thủa, hồng ân đời đời, gia ân mãi mãi không thôi, chúng con xin có vài lời cầu xin: Bái tạ thủ mộ thần quan, cho chân linh dưỡng cho hài cốt nguyên vẹn toàn, phù hộ con cháu trần gian, an khang mạnh khỏe ăn làm gặp may. m dương cách trở, bát nước nén hương, biểu tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.

Phục duy cẩn cáo!

(Khấn 3 lần rồi đốt vàng tiền).

Văn khấn cúng tạ mộ cuối năm mẫu 3

“Nam mô a di đà Phật!

Nam mô a di đà Phật!

Nam mô a di đà Phật!

- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương

- Con kính lạy ngài Địa tạng vương bồ tát.

- Con kính lạy ngài Kim Niên Đương cai Thái Tuế Chí đức Tôn thần, Kim niên hành binh, Công tào Phán quan.

- Con kính lạy ngày Bản cảnh Thành Hoàng Chư vị Đại Vương quản cai nơi nghĩa trang.

- Con kính lạy Ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa Tôn thần.

- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ Long Mạch Tôn thần, các ngài Tiền Chu tước, Hậu Huyền Vũ, Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ cùng liệt vị Tôn Thần cai quản trong nơi nghĩa trang này.

- Con kính lạy hương linh cụ:…………………..

Hôm nay là ngày…..... tháng Chạp, năm cũ sắp qua, năm mới sắp đến.

Tín chủ (chúng) con là:…………..

Ngụ tại:…………..

Chúng con sắm sanh phẩm vật, hương hoa trà quả,kim ngân tài mã, dâng hiến trình cáo Tôn thần.

Kính rước vong linh bản gia tiên tổ chúng con là:...............

Kỵ nhật là…

Có phần mộ táng tại…………

Được về với gia đình đón mừng năm mới, để cho cháu con được phụng sự trong tiết xuân thiên, báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính. Cúi xin Tôn thần, Phủ thùy doãn hứa.

m dương cách trở

Bát nước nén hương.

Thành tâm kính lễ

Cúi xin chứng giám

Phù hộ độ trì

Nam mô a di đà Phật!

Nam mô a di đà Phật!

Nam mô a di đà Phật!”

Bài văn khấn lễ tạ mộ cuối năm

4 Văn khấn tạ mộ khánh thành, mới xây xong

Nam mô a di đà phật!

Con kính lạy:

– Quan đương xứ thổ địa chính thần

– Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần,

– Tiền thần Chu Tước, Hậu thần Huyền Vũ, Tả thần Thanh Long, Hữu thần Bạch Hổ

– Liệt vị Tôn thần cai quản ở xứ này.

Con kính lạy vong linh ….

Hôm nay là ngày…tháng…năm…, là tiết ngày khánh thành mộ chí…

Chúng con là:………

Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ mộ phần.

Nguyên có vong linh thân nhân của gia đình chúng con là:……. hiện phần mộ an táng ở nơi này. Đội ơn Chư vị Tôn thần che chở, ban ân, vong linh được yên ổn vui tươi nơi chín suối. Lại nhờ có duyên lành, gia đình chúng con được vong linh thường về ghé thăm, linh ứng giúp chỉ dẫn các công các việc được đầu xuôi đuôi lọt, nhờ thế toàn gia được an ninh khang thái, từng bước tiến bộ.

Nay nhâm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mộ những mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.

Cúi mong vong linh chấp kỳ lễ bạc, lời kêu tiếng khấn, tờ đơn cánh sớ, tùy phương ứng biến, độ trì toàn gia, từ trẻ tới già, luôn được vui tươi, mạnh khỏe.

Chúng con dâng biếu vong linh tài mã gồm : …. (đọc tên các đồ mã dâng cho vong)

m dương cách trở, bát nước nén hương, giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.

Cẩn cáo.

Bài văn khấn tạ mộ khánh thành

5 Lưu ý khi đi lễ tạ mộ

Do tính thiêng liêng và truyền thống quý báu của dân tộc, khi thực hiện lễ tạ mộ phải chú ý một số điều sau:

  • Người có sức khỏe yếu như phụ nữ có thai, người bị ốm, bệnh tật nên tránh đi tạ mộ để ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
  • Không nên bày vẽ linh đình, tốn kém
  • Không ăn đồ cúng ở nghĩa trang, tránh bị lạnh bụng
  • Không nô đùa, ngồi lên phần mộ vì đây là một hành động bất kính
  • Đi tạ mộ về, nên hơ lửa hoặc tắm nước gừng để thanh lọc các chược khí, âm khí bám vào người và quần áo…